Alarmon IFIMES: RMV në pritje të sulmit më të madh kibernetik!
Pas krijimit të Qeverisë së Zoran Zaev (LSDM) në vitin 2017, Republika e Maqedonisë së Veriut shënoi arrite dhe suksese historike, konstaton analiza nga IFIMES, Instituti Ndërkombëtar për Studimet e Lindjes së Mesme dhe Ballkanit, përcjell Flaka.
“Krahas nënshkrimit të Traktatit të Miqësisë, Fqinjësisë së Mirë dhe Bashkëpunimit me Republikën e Bullgaria, u miratua edhe ligji për përmirësimin e përdorimit të gjuhëve të bashkësive të tjera etnike. Marrëveshja e Prespës me Greqinë parashikonte zhbllokimin e procesit të integrimit euroatlantik. Maqedonia e Veriut u bë anëtare e plotë e NATO-s në mars 2020 dhe hapi bisedimet e anëtarësimit me Bashkimin Evropian. Sukseset historike u kurorëzuan me njohjen e autoqefalisë së Kishës Ortodokse Maqedonase – Kryepeshkopata e Ohrit (MPC-OA) në vitin 2022”, vijon analiza.
Analiza e IFIMES flet për sukseset e politikës së ndjekur nga Zoran Zaev përfshijnë edhe zgjerimin e miqësisë dhe partneritetit brenda vendit me të gjithë qytetarët e saj, si dhe zgjerimin e miqësisë dhe partneritetit me të gjithë fqinjët e Maqedonisë.
“Që nga ardhja e tij në pushtet nuk është raportuar për incidente ndëretnike, të cilat më parë ishin dukuri e përditshme. Maqedonia e Veriut nuk ka më tensione të brendshme dhe ka “o probleme” me fqinjin e saj. Kjo krijon parakushte të shkëlqyera për zhvillimin e ardhshëm, sepse një vend që aspiron të arrijë prosperitet nuk duhet të ketë tensione të brendshme apo çështje të pazgjidhura me fqinjët”, thuhet në analizë.
Paradigma e politikës së Zoran Zaev, vijon analiza, ka futur një kulturë të re politike në skenën politike në RMV.
“Konkretisht, politika e tij e njeh opozitën dhe e pranon atë si partner, jo si kundërshtar, veçanërisht kur merren vendime për çështjet kyçe kombëtare të Maqedonisë dhe të ardhmen e saj, e cila lidhet kryesisht me anëtarësimin në BE. Vendi do të hyjë në ndryshime të rëndësishme kushtetuese që kërkojnë një konsensus të shumicës së partive politike në Parlamentin e Maqedonisë së Veriut”, thuhet në analizë.
Duke pritur që Orban të ekstradojë Nikola Gruevskin
Një skandal shpërtheu në shkurt të vitit 2015 kur u zbulua përgjimi i paligjshëm nga shërbimi sekret maqedonas i rreth 26 mijë qytetarëve.
“Vlerësohet se Nikolla Gruevski (VMRO-DPMNE) kishte nxjerrë jashtë vendit më shumë se pesë miliardë euro, ndërsa biznesmenët ishin detyruar t’i paguanin regjimit “reketën”. Konfliktet ndëretnike gjeneroheshin rregullisht dhe ngjallnin pasiguri, shqetësime dhe frikë te qytetarët. Gruevski dhe oligarkia rreth tij u bënë jashtëzakonisht të shtrirë”, shton analiza e IFIMES.
Një qendër informale e pushtetit që përfshin Nikolla Gruevskin, Sasho Mijalkov dhe Orce Kamçev , thuhet aty, ishte krijuar gama si një simbiozë e strukturave politike, manjatëve dhe mafias, dhe ajo mbështetej nga inteligjenca e fshehtë.
“Kjo qendër drejtonte faktikisht vendin. Pas rënies së regjimit, qeveria arriti vetëm pjesërisht të vendoste pushtetin e plotë, sepse ata nuk ishin në gjendje të mbizotëronin dhe të shtypnin plotësisht qendrat informale të pushtetit dhe të çmontonin regjimin Gruevski-Mijallkov-Kamçev, i cili ende vepron në mënyrë subversive kundër qeverisë dhe posedon burime të mëdha në dispozicion për t’i përdorur për të rrëzuar qeverinë me synimin për të rivendosur situatën e mëparshme në Maqedoninë e Veriut”, potencohet në analizë.
Degruevizimi nuk nënkupton vetëm përballjen me shkaqet dhe pasojat e regjimit të Nikolla Gruevskit dhe VMRO-DPMNE-së, por edhe një proces të domosdoshëm afatgjatë të demontimit të regjimit, konstaton analiza.
Krahas veprimeve të sistemit gjyqësor, të rëndësishme janë edhe veprimet dhe aktivitetet më të gjera shoqërore për eliminimin e pasojave të dëmshme të qeverisjes 11-vjeçare të Gruevskit.
“Nikolla Gruevski jeton në azil në Hungari që nga viti 2018. Me mbrojtjen dhe mbështetjen logjistike të ofruar nga kryeministri hungarez Viktor Orban, ai ende po përpiqet të pengojë proceset pozitive politike në Maqedoninë e Veriut. Kundër Gruevskit dhe bashkëpunëtorëve të tij janë dhënë disa vendime përfundimtare dhe detyruese duke i dënuar me shumë vite burgim. Nuk është e mundur të sigurohet përparim i përgjithshëm shoqëror pa shpërbërjen e regjimit të Nikola Gruevskit dhe oktapodit financiar-kriminal dhe bankar të biznesit të Orbanit në Maqedoninë e Veriut dhe në rajon”, vijon analiza e IFIMES.
“Analistët besojnë se është e rëndësishme të intensifikohet degruevizimi i vendit, i cili nuk mund të zbatohet pa ekstradimin e Nikola Gruevskit dhe dorëzimin e tij tek autoritetet e Maqedonisë së Veriut. Në vazhdimësi nga Hungaria janë organizuar aktivitete të shumta kundër pushtetit aktual nЙ RMV. Bashkimi Evropian dhe SHBA, në bashkëpunim me vendet partnere, duhet të bëjnë presion mbi kryeministrin hungarez Viktor Orban dhe ndoshta edhe të vendosin sanksione nëse është e nevojshme – në mënyrë që autoritetet hungareze ta ekstradojnë Gruevskin tek autoritetet e Maqedonisë së Veriut në bazë të një arrestimi ndërkombëtar. urdhër. Kjo do t’i mundësonte Maqedonisë së Veriut të finalizojë zyrtarisht tranzicionin e saj dhe fajtori kryesor do të sillet para drejtësisë. Pa këtë akt Maqedonia e Veriut do të vazhdojë të mbetet prapa në procese të shumta, të cilat do të mbeten të papërfunduara dhe do të gjenerojnë zhgënjime dhe pasoja të ndryshme për të ardhmen e vendit”, vijon analiza.
Njohje për autoritetet e Maqedonisë së Veriut – Kryesimi i OSBE-së
Arritja e anëtarësimit në NATO në vitin 2020 ishte realizim i një ëndrre shekullore të maqedonasve dhe qytetarëve të tjerë për të pasur shtetin e tyre, integriteti territorial dhe sovraniteti i të cilit tani garantohet nga aleanca më e madhe dhe më e fortë ushtarako-politike në botë – NATO. Kjo arritje nënkuptonte edhe humbjen e projekteve hegjemoniste që përfshinin, rrezikonin dhe kishin aspirata ndaj Maqedonisë së Veriut.
“Marrëveshja e nënshkruar e Prespës rikonfirmoi vazhdimësinë shtetëroro-juridike të Republikës së Maqedonisë, përkatësinë etnike maqedonase, njohjen e gjuhës, kulturës dhe identitetit maqedonas. Kjo e bëri shtetësinë maqedonase të plotë dhe riafirmoi identitetin e maqedonasve si popull me elementet e veta. Marrëveshja e Prespës përmban të gjitha elementet e nevojshme që garantojnë qëndrueshmërinë e një shteti modern maqedonas dhe njohin specifikat e maqedonasve si popull”, vijon analiza e arritur në redaksinë e Flakës nga IFIMES.
Një tjetër mirënjohje për autoritetet aktuale, konkretisht për Ministrinë e Punëve të Brendshme, ishte Kongresi Botëror i Sigurisë Kufitare, i cili së fundi u organizua në Shkup.
Ministria e Punëve të Brendshme këtë vit nga data 8 deri më 10 maj do të jetë nikoqir i konferencës së 50-të rajonale evropiane të INTERPOL-it, organizatës më të madhe policore me 195 vende anëtare nga e gjithë bota.
Analistët besojnë se dhënia e kryesimit të këtij viti mbi OSBE-në shënon një vazhdimësi të sukseseve të autoriteteve të Maqedonisë së Veriut që nga viti 2017, veçanërisht pasi kryesimi do të bëhet në kohën më të vështirë për Evropën që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore për shkak të pushtimit rus. të Ukrainës, e cila ka pasoja të mëdha për të gjithë botën.
Maqedonasit janë bashkëthemeluesit e Open Balkan
Kryeministri i atëhershëm i Maqedonisë së Veriut Zoran Zaev, së bashku me presidentin serb Aleksandar Vuçiq dhe kryeministrin shqiptar Edi Rama nënshkruan deklaratën e synimit për të krijuar një “Shengen të vogël” midis tre vendeve, i cili më vonë u shndërrua në një nisma kryesore rajonale – Ballkani i hapur.
Rezultatet e arritura deri më tani, veçanërisht në fushën e ekonomisë dhe bashkëpunimit ekonomik midis vendeve pjesëmarrëse në nismën e Ballkanit të Hapur – qarkullim më i shpejtë i njerëzve, të mira, kapitale dhe shërbime, rritje e përshpejtuar e të gjithë treguesve ekonomikë, bashkëpunim më i mirë dhe më gjithëpërfshirës politik, i shpejtë zgjidhja e të gjitha problemeve reciproke përmes dialogut dhe ndërmjetësimit të marrëveshjeve – janë dëshmi se vendet e Ballkanit Perëndimor kanë diçka për t’i ofruar BE-së, se duan, mund, dinë dhe janë në gjendje të bashkëpunojnë me BE-në, që duhet të jenë si formalisht ashtu edhe juridikisht, një pjesë e komunitetit të popujve evropianë, dhe që prej shekujsh tashmë janë pjesë e Evropës, pavarësisht se politikat dhe burokracitë aktuale mund ta kundërshtojnë këtë dhe t’i pengojnë.
“Open Balkan është një iniciativë rajonale, një projekt rajonal. Megjithatë, ai nuk është një zëvendësues i anëtarësimit në BE, as një “ekuivalent” apo një “çmim ngushëllimi” për vendet kandidate për anëtarësim në BE, dhe më së paku një lloj “paradhome” apo një “dhomë pritjeje” për anëtarësimin në BE. Është e rëndësishme që Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi dhe Kosova gjithashtu t’i bashkohen nismës për Ballkanin e Hapur”, vijon analiza.
Analizat kanë treguar se zgjidhjet e pjesshme për një krizë pandemie, energjie, ushqimore dhe sigurie japin rezultate të pjesshme. Rëndësia e bashkëpunimit dhe solidaritetit bëhet më e dukshme në kohën e një krize ose fatkeqësie natyrore. Nisma e Ballkanit të Hapur ofron përgjigje gjithëpërfshirëse ndaj sfidave të shumta me të cilat përballet rajoni dhe tashmë ka demonstruar rezultate pozitive për vendet anëtare.
Në pritje të sulmit më të madh kibernetik
Për shkak të pozitës së saj gjeopolitike dhe gjeostrategjike, Maqedonia e Veriut është në udhëkryq të krimeve rajonale dhe ndërkombëtare, si dhe në interesa të ndryshme. Si rezultat, Ministria e Punëve të Brendshme dhe shërbimet e sigurisë dhe zbulimit po investojnë përpjekje të mëdha për të luftuar krimin (të organizuar) dhe korrupsionin.
“Për më tepër, përpjekjet e tyre janë gjithashtu pengesa më e madhe për migrantët që aspirojnë të kalojnë nëpër territorin e Maqedonisë së Veriut për të arritur në BE. Prandaj, Maqedonia e Veriut po e mbron BE-në nga emigrantët kryesisht përmes përpjekjeve të Ministrisë së Punëve të Brendshme, në krye me ministrin Oliver Spasovski”, shton analiza.
Zbatimi i operacionit sekret të fshehtë të koduar Rösselsprung, i cili koordinohet nga Budapesti, ende përbën një kërcënim dhe rrezik të lartë sigurie.
“Qëllimi kryesor i operacionit është rrëzimi i qeverisë ekzistuese dhe kthimi i ish-kryeministrit Nikolla Gruevski në Maqedoninë e Veriut. Prandaj, është e rëndësishme që autoritetet maqedonase, së bashku me partnerët dhe aleatët nga BE dhe SHBA, të insistojnë me Hungarinë për ekstradimin zyrtar të Gruevskit në Maqedoninë e Veriut. Destabilizimi i shtetit është intensifikuar përmes gjenerimit të skandaleve të shumta. Më shumë se 160 portale mediatike që prodhojnë lajme të rreme dhe skandale janë zbuluar dhe lokalizuar. Kompania që menaxhon faqet e internetit që mbështesin partinë opozitare VMRO-DPMNE është e lidhur me shërbimin e transmetimit publik hungarez Magyar Televizo (MTV), i cili favorizon partinë në pushtet Fidesz të kryesuar nga kryeministri hungarez Viktor Orbán. Fokusi i operacionit të inteligjencës Rösselsprung është ministri i Punëve të Brendshme Oliver Spasovski (LSDM), sepse qëllimi është që patjetër të lahen hesapet me të. Prandaj, parashikohet sulmi më i madh i sigurisë-zbulimit ndaj Maqedonisë së Veriut dhe ministrit Spasovski”, vijon kumtesa.
“Që nga fillimi i punës Ministri i Punëve të Brendshme Oliver Spasovski ka qenë objektivi kryesor. Brenda vetëm një viti Spasovski ka arritur të organizojë Ministrinë e Punëve të Brendshme si ministri lidere e këtij lloji në rajon, e cila ka marrë vlerësime të shumta. Ai ka profesionalizuar forcat policore, ka zbuluar dhe çmontuar rrjete të disa shërbimeve të huaja të sigurisë dhe zbulimit në territorin e Maqedonisë së Veriut, veçanërisht shërbimeve ruse, prandaj sulmet janë projektuar si një lloj hakmarrjeje për punën e tij të suksesshme. Ministri Spasovski ka luajtur një rol kyç në mbrojtjen e rendit kushtetues-juridik dhe të sistemit policor-gjyqësor të vendit. Sektori i sigurisë-inteligjencës dhe policisë në Maqedoninë e Veriut do të përballet me sfida, kërcënime dhe rreziqe të mëdha, të cilat fatkeqësisht vijnë nga disa vende anëtare të BE-së dhe NATO-s. Sulmi i tyre i fundit, i cili po pritet, përfshin edhe një nga shërbimet kryesore të inteligjencës në rajon, i cili mbështetet dhe ndihmohet nga anëtarë të partisë opozitare VMRO-DPMNE, por edhe nga një pjesë e strukturave qeverisëse, madje edhe disa zyrtarë të LSDM dhe/ose individë të mbështetur nga partia në pushtet LSDM”, vijon analiza e IFIMES.
Analistët besojnë se është një pikë shqetësuese fakti që aleanca e NATO-s, por edhe BE-ja dhe SHBA-ja, tolerojnë veprime të tilla të shërbimeve të sigurisë dhe zbulimit të vendeve të tyre anëtare në Maqedoninë e Veriut.
“Veçanërisht pasi veprime të tilla nuk synojnë vetëm interesat kombëtare të një vendi anëtar sovran, por edhe kundër interesave të vetë NATO-s. Në pritje të sulmit më të madh të sigurisë dhe inteligjencës ndaj Maqedonisë së Veriut, i cili mund të përbëjë një moment historik të sigurisë, është e nevojshme të sigurohet mbështetja dhe ndihma adekuate nga vendet partnere dhe aleatët, të rritet mbrojtja fizike e institucioneve kryesore shtetërore dhe bartësve të funksioneve kryesore publike. veçanërisht ministri Spasovski, i cili është propozuesi kryesor i aktiviteteve për shtypjen e operacionit të inteligjencës Rösselsprung dhe veçanërisht të ndikimit rus dhe kinez. Është thelbësore të parandalohen sulmet duke ndërmarrë aktivitete që variojnë nga parandalimi në sulm, gjë që autoritetet e Maqedonisë së Veriut duhet ta koordinojnë me aleatët dhe partnerët e tyre”, thuhet ne analizen nga IFIMES.
NATO dhe BE, vijon analiza, duhet ta ndihmojnë këtë vend premtues evropian që të avancojë në procesin e negociatave dhe të vazhdojë të jetë një promotor dhe mbrojtës i vlerave dhe perspektivave evropiane në rajon.
“Sulmet kundër Maqedonisë së Veriut po ndodhin nën hijen dhe sfondin e luftës në Ukrainë, duke e bërë atë edhe më të rrezikshme”, pefundon analiza e IFIMES e arritur ne redaksine e Agjencise se Lajmeve Flaka.
